Empatia jest umiejętnością wczuwania się w sytuację drugiego człowieka. Uwrażliwia nas na pragnienia i potrzeby innych, pozwala zrozumieć, co myślą i czują inni ludzie. Uczy wrażliwości i pokory. Ważne jest, by pokazywać naszym uczniom, jak funkcjonuje osoba o nadmiernej wrażliwości i jak się wobec niej zachowywać.
Od czego zacząć?
Na początku przeczytaj (lub wyświetl) uczniom następującą historię:
Jechałem/jechałam do Was na zajęcia rowerem. Nic złego się nie działo. Ruch na ścieżce rowerowej był średnio intensywny. Rozmyślałem/rozmyślałam sobie o pięknym dniu oraz o tym, co ugotuję na dzisiejszy obiad. Nagle tuż za moimi plecami pojawił się rowerzysta, który w mgnieniu oka znalazł się blisko mnie. Mijając mnie, zajechał mi drogę. Nie utrzymałem/nie utrzymałam równowagi i przewróciłam się, upadając na ścieżkę rowerową. Poczułem/poczułam silny ból w kolanie. Podniosłem/podniosłam nogawkę i zobaczyłam zdarte kolano do krwi. Podniosłem się/podniosłam się i pieszo doszedłem/doszłam na dzisiejsze zajęcia.
Po tej opowieści prowadzący zerka na reakcje uczestników, chętnych prosi o komentarz do zaistniałej sytuacji. Po chwili wyjaśnia, że historia nie jest prawdziwa i została przygotowana na potrzeby zajęć. Osoby, które współczuły prowadzącemu, prawdopodobnie są empatyczne
Czy jesteś empatą?
Prowadzący pyta uczestników, czy wiedzą, czym jest empatia. Po zebraniu głosów wyświetla na tablicy multimedialnej/rzutniku definicję empatii:
Empatia to zdolność odczuwania stanów psychicznych innych osób, umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość. [1]
Osobę empatyczną nazywa się empatą.
Prowadzący wyjaśnia, że empaci są bardzo wrażliwi, nie znoszą hałasu, tłumy ich wyczerpują, więc muszą odpocząć w samotności, nie tolerują silnych zapachów, często przejmują cudzy stres; dobrze czują się na łonie natury oraz w małych miasteczkach lub wsiach; wolą przebywać w małych grupach ludzi niż w dużych zgromadzeniach.
Następnie pyta, czy ktoś z uczestników uważa się za osobę empatyczną – prosi o podanie przykładowych sytuacji.
[1] Definicja pochodzi ze strony: https://pl.wikipedia.org/wiki/Empatia
Po rozmowie zapytaj uczniów, czy znają w swoim otoczeniu osoby empatyczne. Aby sprawdzić, czy rzeczywiście tak jest, rozdaj uczniom „test empatii”[1] (TEST EMPATII – KLIKNIJ) i poproś, by uczestnicy zaznaczyli kółkiem numer odpowiedzi, który pasuje do osoby, o której myślą.
[1] Pytania do testu pochodzą z książki: J. Orloff, Empatia – poradnik dla wrażliwych, Łódź 2020, s. 166-167; został zmodyfikowany na potrzeby zajęć
Po zakończeniu pracy przedstaw uczniom wyniki testu.
– Jeśli nie zaznaczyłeś/zaznaczyłaś żadnej odpowiedzi, osoba, o której myślisz, nie jest empatą;
– Jeśli zaznaczyłeś/zaznaczyłaś odpowiedź TAK na 1 – 3 pytań, osoba, o której myślisz, ma kilka cech empaty;
– Jeśli zaznaczyłeś/zaznaczyłaś odpowiedź TAK na 4 – 7 pytań, osoba, o której myślisz, jest umiarkowanie empatyczna;
– Jeśli zaznaczyłeś/zaznaczyłaś odpowiedź TAK na 8 – 10 pytań, osoba, o której myślisz, jest silnie empatyczna;
– Jeśli zaznaczyłeś/zaznaczyłaś odpowiedź TAK na 11 – 12 pytań, osoba, o której myślisz, jest bardzo silnym empatą;
Po rozmowie podziel uczniów na grupy trzyosobowe. Każda z grup losuje kartkę z zachowaniami osoby empatycznej (KLIKNIJ TUTAJ). Zadaniem grupy jest zareagowanie na zaistniałą sytuację w taki sposób, by zadbać o bezpieczeństwo i dobrostan swój oraz drugiej osoby.
Na zakończenie zapytaj swoich uczniów, czego nowego dowiedzieli się na temat osób empatycznych. Po przedstawieniu refleksji przypomnij, że każdy z nas jest inny i warto wiedzieć, w jaki sposób zachowywać się wobec tych, którzy świat odczuwają w większą intensywnością.
Udanych zajęć. 🙂
IB
0 komentarzy