“Biały obrus lśni na stole…” – lekcja świąteczna o dobroci

Chwila refleksji

Święta Bożego narodzenia do magiczny czas nie tylko ze względu na szacunek do religii czy tradycji, ale też ze względu na możliwość refleksji nad sobą i otaczającym światem. To więc dobry moment ku temu, by porozmawiać z uczniami o uważności na drugiego człowieka, o potrzebie relacji z ludźmi, o tempie mijanego życia. Pomaga mi w tym wiersz    Tadeusza Kubiaka pt. “Wieczór wigilijny", który sama poznałam, będąc uczennicą. Każdego roku mnie wzrusza i każdego roku jest obecny na moich przedświątecznych lekcjach. Odczytywałam go w klasach gimnazjalnych, a teraz  rozmawiam o nim z uczniami szkół podstawowych. Gdy mam dwie lekcje pod rząd proszę, by uczniowie przepisali cały wiersz do zeszytu:

Tadeusz Kubiak
„Wieczór wigilijny”

Biały obrus lśni na stole,
pod obrusem siano.
Płoną świeczki na choince,
co tu przyszła rano.

Na talerzu kluski z makiem,
karp jak księżyc srebrny.
Zasiadają wokół stołu
dziadek z babcią, krewni.

Już się z sobą podzielili
opłatkiem rodzice.
Już złożyli wszyscy wszystkim
moc serdecznych życzeń.

Kidy mama się dzieliła
ze mną tym opłatkiem,
miała w oczach łzy, widziałem,
otarła ukradkiem.

Nie wiem, co też mama chciała
szepnąć mi do ucha:
bym na drzewach nie darł spodni,
pani w szkole słuchał…

Niedojrzałych jabłek nie jadł,
butów też nie brudził…
Nagle słyszę, mama szepce:
– Bądź dobry dla ludzi.

„Bądź dobry dla ludzi…” – czyli jaki?

Po przeczytaniu i przepisaniu wiersza rozmawiam z uczniami na jego temat. Pytam, czego dotyczy i jakie emocje w nich wzbudził. Rozmawiamy o tradycji, o wieczorze wigilijnym, o zwyczajach świątecznych  panujących w różnych zakątkach Polski. Następnie odwołuję się do ostatnich słów wiersza. Tutaj proszę, by uczniowie odpowiedzieli na pytanie: Być dobrym dla ludzi, czyli jakim? Proponuję, by odpowiedzi zapisać w formie schematu albo wykorzystać grafikę poniżej:

Co mogę zrobić dla drugiego człowieka?

Kolejnym etapem lekcji jest obejrzenie z uczniami krótkiego filmu. Przedstawia on mężczyznę, który za pomocą aplikacji w smartfonie buduje dla swojej ukochanej  wymarzony świat. Film ten jest doskonałym pretekstem do tego, by pomówić z młodymi ludźmi o tym, co jesteśmy w stanie zrobić dla drugiego człowieka.

Najpierw analizujemy film. Uczniowie dostrzegają uczucie łączące dwoje ludzi. Ich zadaniem po omówieniu fabuły jest odpowiedź na pytanie:

Co Ty jesteś w stanie zrobić dla drugiego człowieka?

O ile jest to pytanie ogólne i uczniów czasem ponosi fantazja, o tyle drugie pytanie jest już bardzie precyzyjne:

Co jesteś w stanie zrobić dla drugiego człowieka już dziś?

Najciekawsze odpowiedzi proponuję zapisać na tablicy.

W głąb siebie z kartami Dixit

Ostatnie  zadanie związane jest z  moimi ulubionymi kartami Dixit. Proszę uczniów, by spośród kart wybrali tę, która kojarzy im się ze świętami. Oczywiście na końcu polecenia widnieje skrótowiec USO, czyli uzasadnij swoją odpowiedź…😉

Mam nadzieję, że każdy z moich uczniów po takiej lekcji poczuje się choć odrobię lepszym człowiekiem.

Udanych zajęć. 🙂

IB